دُهُل نام یکی از سازهای کوبه ای موسیقی است. دهل طبلی بزرگ و دورویه‌ای که هر دو طرف آن پوستی از گاو یا گاومیش دارد، است. در متن‌های مختلف نام آن، داول، تاول و داوول آمده است.
شکلی از آن به همراه سرنا در مناطق روستایی نواخته می‌شود. نوازنده، دهل را با ریسمانی که از شانه‌ها می‌گذرد به خود آویخته و با دو مضراب مختلف می‌نوازد. برخی گفته‌اند انتهای مضراب دهل، پارچه‌ای گلوله‌ای شکل دارد ولی دهل را از یک طرف با چوب کلفتی به نام چنگال و از یک طرف با چوب باریکتری به نام دیرک نوازند. البته در نواحی جنوبی ایران مانند هرمزگان و اطراف آن دهل را با دو دست می‌نوازند.در سیستان و بلوچستان و جنوب کرمان و خراسان دهل را به کمک یک دست که به دو انگشت آن دو قطعه چوب نسبتا بلند بطول حدودا ده سانتیمتر بسته شده و در دست دیگر به کمک یک چوب قوس دار مخصوص می نوازند. این ساز به همراه سرنا به ویژه در مراسم عروسی و شادی استفاده شده و بسیار اهمیت دارد.
سرنا:
سرنا سازی نه تنها محلی، بلکه قدیمی است. در اشعار شعرای ایران بسیار نام سرنا، سورنا و سورنای آمده است.این ساز در جنوب کرمان و سیستان و بلوچستان ، خراسان و لرستان از دیرباز رواج داشته و حتی امروزه نیز در مجالس شادی و به هنگام خواندن ترانه های محلی این نواحی بکار می رود. در نواحی لرستان سرنای کوچک و در نواحی بختیاری سرنای بلند معمول است. سرنای محلی معمولاً با دهل نواخته می‌شود.در میان سرنا نوازان مشهور ایرانی می توان از علی‌اکبر مهدی‌پور دهکردی، نوازنده نوروزنامه یا همان موسیقی هنگام تحویل سال نو و نیز شامیرزا مرادی مشهورترین نوازنده سرنای کوچک (کوتاه) نام برد.
چاپ:
چاپ به رقص محلی جنوبی مردانه می گویند که بیشتر در مناطق جنوب کرمان از جمله قلعه گنج و رودبار جنوب و سیستان و بلوچستان و مناطقی از
هرمزگان رواج دارد .
چاپ همراه با ساز و دهل انجام می شود و خود انواعی دارد مثل راست چاپ و چاپ کلمپور و چاپ دزدکی و چاپ چوبی .
چاپ در ابتدا هماهنگ با دهل و آرام است و با زیاد شدن ضرب اهنگ دهل سرعت ان تند می شود می شود.
در اینجا می توانید نمونه ای از آواز دهل قلعه گنجی را دانلود کنید.
لینک زیر را در مرورگر خود کپی کنید
🍀Tags: دهل و چاپ# چاپ و دهل جنوبی# رقص جنوبی# دانلود دهل و چاپ
